Normy pracy na wysokości. Co warto wiedzieć?

Co o pracy na wysokości stanowią przepisy prawa?

Według Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z późniejszymi zmianami w Dzienniku Ustaw z 2003 r., nr 169, poz. 1650 za prace na wysokości uważa się prace wykonywane co najmniej 1 metr nad poziomem ziemi lub podłogi. Zadania wykonywane z wykorzystaniem usług alpinistycznych uznawane są za prace szczególnie niebezpieczne, gdyż odbywają się na wysokości powyżej 3 metrów, wymagają więc stosowania środków ochrony zbiorowej oraz indywidualnej. Chociaż system prawny nie wyodrębnia jako oddzielnego zawodu alpinizmu przemysłowego, to osoby oferujące takie usługi muszą stosować się do wytycznych, które nakazują:

• Ocenę stanu technicznego stanowiska i stałych elementów konstrukcji lub urządzeń wykorzystywanych do mocowania linek bezpieczeństwa przed rozpoczęciem prac.
• Obowiązkowe stosowanie przez pracowników sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości takiego, jak: szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przytwierdzoną do stałych elementów konstrukcji, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym.
• Obowiązkowe stosowanie hełmów ochronnych przeznaczonych do prac na wysokości.

Specyfika działań z zakresu alpinizmu przemysłowego sprawia, że część ogólnych wytycznych przepisów prawa musi ulec modyfikacji. Przede wszystkim stosowany przez alpinistów przemysłowych sprzęt zapewnia im nie tylko ochronę i bezpieczeństwo, ale umożliwia też wykonywanie prac. Pamiętajmy, że pracownik wykorzystujący do prac dostęp linowy musi dotrzeć do miejsca, gdzie nie można wprowadzić innych urządzeń czy maszyn, dlatego też stosowany przez niego zestaw środków ochrony indywidualnej musi być ujęty w wykazie norm dotyczących pracy na wysokości technikami linowymi, np. Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości Ogólne wymagania dotyczące instrukcji użytkowania konserwacji, okresowych sprawdzeń, napraw, znakowania i pakowania (PN-EN 365:2005).

Jaką rolę w przestrzeganiu norm pracy odgrywają szkolenia?

Przede wszystkim do prac na wysokości może przystąpić tylko przeszkolona osoba, która posiada aktualne orzeczenie lekarskie zezwalające na wykonywanie prac ponad powierzchnią ziemi. Pracownik, który odbędzie szkolenie wysokościowe zna aspekty prawne oferowanych przez siebie usług. Rozumie i stosuje zasady poruszania się na wysokości w orientacji poziomej lub pionowej z zastosowaniem technik asekuracji. Wykwalifikowany pracownik systematycznie dokonuje przeglądu i konserwacji użytkowanego sprzętu, działa zawsze w systemie dwóch lin i w parze z innym pracownikiem. Jednak celem szkolenia jest nie tylko wyposażenie osób zatrudnionych do pracy na wysokości w niezbędne umiejętności, ale uświadomienie im, jak trudną i odpowiedzialną profesję wybierają, gdzie nawet najbardziej surowe restrykcje prawne nie zastąpią zdrowego rozsądku oraz sumienności w trosce o bezpieczeństwo.